Jak zachęcić dziecko do nauki?

Wraz z wiekiem, na dziecko spada coraz więcej szkolnych obowiązków. Dzieci są zawalane zadaniami domowymi, wypracowaniami, kartkówkami i sprawdzianami. Podczas gdy niektóre dzieci bez większych trudności potrafią zakończyć wszystkie zadania na czas, inne mogą mieć problem ze znalezieniem motywacji, by w ogóle je zacząć. 

Chociaż bardzo ważne jest, by rodzic kontrolował, czy dziecko wykonało wszystkie zadania domowe i było przygotowane do lekcji, nie można zmuszać dziecka do wykonywania jego szkolnych obowiązków. Ale jak to? Przecież, jak nie zmuszę dziecka do wykonania pracy domowej i nauki, to sam nigdy tego nie zrobi. Istnieje różnica między zmuszaniem dziecka do nauki a motywowaniem do poszerzania wiedzy. 

Zachęcanie i motywowanie dziecka do zdobywania wiedzy w pozytywny sposób pomaga budować dobre nawyki. W ten sposób dziecko będzie ciekawe świata i chętne do nauki nowych rzeczy. Wspierajmy tę ciekawość. Zmuszanie dziecka do nauki może powodować odmienny rezultat – dziecko zacznie niechętnie podchodzić do szkoły i nauki, a przyswajanie nowego materiału będzie mu przychodzić znacznie trudniej. 

Jak więc wzbudzić w dziecku motywację i chęć do nauki? Przeczytaj nasze porady. 

Co zrobić, by dziecko lubiło się uczyć?

1. Dowiedz się, dlaczego twoje dziecko niechętnie podchodzi do nauki
Powodów na niechęć do nauki u dziecka może być wiele. Znalezienie źródła problemu pomoże Ci znaleźć odpowiednie rozwiązanie i sposób na wzbudzenie ciekawości świata.

Kilka z popularnych powodów niechęci do nauki to:

• niezrozumienie lub słabe rozumienie danego materiału
• dane zadanie nie jest wystarczająco wymagające i ciekawe
• dziecko odczuwa lęk związany ze szkołą
• dziecko ma niską pewność siebie i nie wierzy we własne możliwości.

2. Spraw, że czas nauki będzie łatwy i przyjemny
Nawet jeśli zadany materiał do łatwych nie należy, możesz sprawić, że czas nauki będzie dla dziecka łatwy i przyjemny zapewniając mu wszystkie potrzebne do tego rzeczy np.:

• Cichą przestrzeń do nauki bez rozpraszaczy.
  
• Przekąski i napoje, ponieważ głodne dziecko może mieć trudności w skupieniu się na swoim zadaniu. Dziecko może traktować czas nauki i odrabiania lekcji jako coś przyjemnego, jeśli w jej trakcie będzie miało jakąś fajną przekąskę, coś wyjątkowego, co samo wybierze specjalnie na czas nauki. Niech dziecko czuje ekscytację związaną z nauką. 
• Odpowiednie przybory – naostrzone ołówki i kredki, kolorowe długopisy, fajne mazaki, gumka, linijka, klej i korektor – wszystko , co może być potrzebne. Jeśli okaże się, że w domu nie ma czegoś, co będzie potrzebne do wykonania zadania, może to znacznie zniechęcić dziecko do wykonania dalszej pracy. Fajne i kolorowe przybory wybrane przez dziecko sprawi, że będzie się ono cieszyć z możliwości ich użycia i z większym zapałem będzie podchodziło do odrabiania prac domowych. 

Zadaj, by dziecko miało wszystko, co potrzebuje do nauki, a będzie ono mniej oporne i miało mniej wymówek.

3. Stwórz razem z dzieckiem plan nauczania 

Dzieci dobrze czują się z rutyną. Stworzenie solidnego planu nauczania pomoże dziecku zachować regularność i pewność, że wszystko, co zadane zostało zrobione. Usiądź z dzieckiem i stwórzcie plan dnia po powrocie ze szkoły. W takim planie każdego dnia powinien się znaleźć czas na odrabianie lekcji, czytanie i pakowanie się na następny dzień, ale też konieczny jest czas na zabawę i inne aktywności. Niech dziecko samo decyduje, kiedy chce usiąść do nauki – po powrocie ze szkoły?, po zabawie?, a może przed kolacją? Zdecydujcie również, czy nauka będzie ciągła, czy z przerwami. Postarajcie się, jeśli to możliwe, by weekendy były wolne od nauki. 
Zapiszcie Wasz plan w fajny, graficzny sposób i powieście go w widocznym miejscu.  

4. Stwórz system nagród 

Stworzenie systemu nagradzania zmotywuje dziecko do nauki, ponieważ będzie miało na co czekać po wykonaniu wszystkich zadań, czy przyswojeniu materiału przed sprawdzianem. Nagrody są zawsze tym, co nas najbardziej motywuje. Nie musi to być nic wielkiego. Czasem może to być coś prostego jak możliwość obejrzenia odcinka ulubionego serialu, czy wybranie sobie czegoś ze specjalnego koszyka słodkości. Możecie też wprowadzić system punktów, które później będą mogły zostać wymienione na jakąś „lepszą” nagrodę.

5. Ogranicz stres

Jeśli Twoje dziecko odczuwa stres (może on być związany ze szkołą, ale nie musi), może mieć problemy z koncentracją nad danym zadaniem lub zagadnieniem, a nawet z samym rozpoczęciem nauki. Pomóż dziecku uwolnić się od stresu poprzez spędzanie z min czasu i wspólną zabawę. Zachęć je również do rozmowy o swoich emocjach i lękach. Upewnij się, że każdego dnia twoje dziecko ma czas, by się odstresować. Razem możecie wybrać jakieś zajęcie, które będzie chwilą relaksu w planie dnia Twojego dziecka np.: 

• spacer,
• wspólne czytanie,
• zabawa,
• układanie klocków,
• taniec do ulubionej muzyki,
• kolorowanie.

6. Skup się na nauce, zamiast na ocenach

Zamiast skupiać się na ocenach dziecka i czerwonym pasku na świadectwie skup się na tym, że dziecko chce się uczyć i lubi zdobywać wiedzę z jakiejś dziedziny. Dziecko nie musi mieć piątek ze wszystkich przedmiotów. Nagradzaj dziecko za samą naukę i nie karz za gorszą ocenę, ponieważ może go to zniechęcić do dalszej pracy. Chwal jego starania, by czuło motywację do dalszego pogłębiania wiedzy i nie załamywało się porażkami. Świętujcie małe sukcesy jak rozwiązanie trudnego zadania z matematyki, napisanie szkicu wypracowania czy skończenie książki. To sprawi, że dziecko będzie odczuwało radość z nauki i wykonywanej pracy. 

7. Zachęcaj dziecko do wyznaczania sobie małych celów

Chęć osiągnięcia wyznaczonego celu to to, co napędza nas do działania. Zachęć dziecko, by wyznaczyło sobie jakieś cele np. na dany tydzień, co sprawi, że będzie czuł większą motywację, by wykonać jakiś wysiłek umysłowy. 

Takimi celami mogą być: 

• przeczytanie 50 stron książki lub 5 rozdziałów
• nauczenie się 10 nowych słówek w obcym języku
• zrobienie wszystkich zadań domowych przed weekendem, by mieć dwa dni odpoczynku i dużo czasu na przyjemności

Cokolwiek dziecko wymyśli!

8. Rób przerwy

Wydawać by się mogło, że najłatwiej jest zrobić wszystkie zadania naraz, jednak nasz mózg może mieć problem z koncentracją (co szczególnie dotyczy młodych uczniów), jeśli nie damy mu chwili przerwy. Podziel czas nauki na części, by utrzymać świeży umysł i zaangażowanie, np.:

1. Krótkie zadania domowe
2. 5-10 min przerwy po 30 min pracy
3. Dłuższe zadania (np. wypracowania, projekty plastyczne)
4. 5-10 min przerwy po 30 min pracy
5. Nauka na sprawdzian/kartkówkę
6. 5-10 min przerwy po 30 min pracy.

9. Zadbaj o wysiłek fizyczny

Tłumiona energia powoduje frustrację i jeszcze bardziej utrudnia naukę. Regularne ćwiczenia poprawiają ogólne samopoczucie i zmniejszają stres, znacznie ułatwiając odrabianie zadań domowych. 
Upewnij się, że Twoje dziecko jest aktywne i miało szansę się „wybiegać”, zanim przysiądzie do odrabiania zadań i nauki. Nawet szybki spacer dookoła bloku podczas przerwy w nauce to świetny sposób na stymulację dopływu krwi do mózgu, co pomaga uniknąć frustracji i wypalenia.

10. Wspieraj 

Praktykuj z dzieckiem otwartą komunikację, by wiedziało, że może do Ciebie przyjść z każdym problemem. Jeśli dziecko tego potrzebuje, usiądź z nim do zadania, pomóż w nauce. Pokaż, że będziesz dla niego pomocą, gdy czuje się przytłoczone. Świadomość wsparcia ze strony rodziców i nauczycieli pomoże dziecku rozwinąć pewność siebie i że w razie potrzeby mają na kogo liczyć. Dziecko, które jest wspierane, nie będzie załamywało się ilością materiału i z większym zapałem będzie podchodziło do nauki.

Przeczytaj też, jak uczyć dziecko tolerancji.