W obecnych czasach komputer i internet mogą być dla uczniów zarówno błogosławieństwem, jak i przekleństwem. Lista negatywnych skutków, wynikających z nieodpowiedzialnego używania internetu jest bardzo długa. To między innymi od nas - nauczycieli zależy, jak najmłodsze pokolenie będzie korzystało z internetu i komputera. Będąc obecnymi w życiu uczniów mamy obowiązek dbać o ich bezpieczeństwo i komfort podczas korzystania z sieci. Jak wspierać uczniów w bezpiecznym korzystaniu z komputera i internetu?
Bądź na bieżąco
Coraz młodsze dzieci używają internetu i komputera, z czasem stając się bardziej biegłe w ich obsłudze niż dorośli. Dlatego w pierwszej kolejności Ty sam powinieneś zdać sobie sprawę z zagrożeń i pułapek czyhających w sieci, by móc uchronić przed nimi dzieci. Żeby zapewnić swoim uczniom bezpieczeństwo, nie możesz zostawać w tyle. Powinieneś równie szybko poznawać nowinki internetowe, strony i aplikacje, które są popularne wśród najmłodszych.
Dzieci często wolą zwrócić się z problemem odnośnie świata online do swoich starszych znajomych lub rodzeństwa, ponieważ myślą, że rodzice oraz nauczyciele nie orientują się w świecie internetu i nie będą wiedzieli, o co im chodzi. Pokaż więc, że jesteś "na czasie" oraz że uczniowie mogą się do Ciebie zwrócić z wszelkimi wątpliwościami. Im więcej wiesz, tym bardziej możesz pomóc.
Porozmawiaj z uczniami o prywatności i bezpieczeństwie
Gdy już wdrożysz się w świat online’u, kolejnym krokiem powinna być otwarta rozmowa. Staraj się nie moralizować i nie oceniać, bo uczniowie mogą się zamknąć i nie chcieć dzielić się z Tobą problemami. Spytaj zwłaszcza o to, z kim kontaktują się przez internet oraz z jakich stron, aplikacji i gier korzystają. Dowiedz się, jakie swoje dane (również zdjęcia) uczniowie udostępniają i uświadom, co może się z nimi dziać. Czy dzieci wiedzą, na przykład, że Snapchat przechowuje ich wiadomości na serwerze przez 30 dni?
Teoretycznie media społecznościowe, takie jak Facebook czy Snapchat, są dozwolone dla dzieci od 13 roku życia. Jeśli Twoi uczniowie korzystają z nich, upewnij się, że robią to za zgodą rodziców, a także, że rodzice zdają sobie sprawę, że dzieci nie są jeszcze w odpowiednim wieku do korzystania z tego typu rozrywek. Nawet, jeśli uczniowie nie korzystają jeszcze z mediów społecznościowych, prędzej, czy później zaczną. Powinieneś więc ich do tego przygotować.
Zapewnij uczniom dostęp do wartościowych zasobów
Komputer i internet to nie tylko zagrożenia. Mogą one być nieocenionymi pomocami dydaktycznymi - zwłaszcza w okresie pandemii i lockdownu. Nie ma wątpliwości, że są one w stanie przynieść, również najmłodszym uczniom, wiele korzyści. Internet - jeśli tylko będzie wykorzystywany rozważnie i odpowiedzialnie, może pełnić funkcję wielkiego, multimedialnego podręcznika. Jednak pamiętaj, że nie wszystkie serwisy, nawet edukacyjne są godne zaufania.
Sprawdź więc, z czego korzystają Twoi uczniowie, by czerpać wiedzę i potrzebne informacje. Zapoznaj się z tymi portalami i w razie potrzeby poleć uczniom inne, godne zaufania, wartościowe serwisy, które będą dostosowane do ich wieku. Przed poleceniem lub skorzystaniem z nich, sprawdź jednak ich zasoby edukacyjne, a także upewnij się, że są one bezpieczne pod kątem ochrony danych i prywatności.
Chroń dzieci poprzez odpowiednie technologie
Sprawdź, czy na urządzeniach, do których dzieci mają dostęp w szkole, jest zainstalowany działający system antywirusowy. Sprawdź również, czy włączone są poprawne ustawienia prywatności oraz zapora sieciowa (firewall). Dbaj o to, by instalowane programy pochodziły z zaufanych źródeł.
Naucz dzieci dla pewności zakrywać okno kamerki, kiedy z niej nie korzystają. Na komputerach zainstaluj również specjalne programy kontroli, które zwiększą bezpieczeństwo przeglądarek internetowych i zablokują dostęp do treści nieodpowiednich dla dzieci.
Zorganizuj spotkanie rodziców ze specjalistą
Rozmowa i blokowanie ryzykownych stron w szkole jest dobrym pomysłem, jednak w obecnych czasach to za mało. Pamiętaj, że dla pokolenia, które wychowuje się, nie znając świata bez internetu, pokonanie szkolnych zabezpieczeń to pestka. Najważniejsza będzie więc współpraca na linii nauczyciele - rodzice. Jeśli masz taką możliwość, zorganizuj w szkole zebranie rodziców ze specjalistą od ochrony danych i bezpieczeństwa sieci. Autorytet najlepiej wyjaśni zarówno rodzicom, jak i nauczycielom, dlaczego powinni kontrolować działania dzieci.
Ważne, aby rodzice byli też świadomi, jak negatywny wpływ na organizm i psychikę dziecka ma nadużywanie komputera i internetu. Problemy z koncentracją i snem, uzależnienie, cyberprzemoc, niska samoocena, zaburzenia w relacjach, a także zaburzenia fizycznie - to tylko niektóre z zagrożeń. Jeśli chcesz ustrzec dzieci, pamiętaj że im bardziej świadomi będą ich rodzice, tym łatwiej będzie Ci zachować bezpieczeństwo uczniów.