Lekcje na świeżym powietrzu – jak połączyć naukę z przyjemnością?

Siedzenie w szkolnej ławce – a także za biurkiem – kiedy słoneczna aura na zewnątrz zachęca do spaceru, dla nikogo nie jest łatwe. Więc gdy wiosna puka do okien szkolnych budynków, pora wyjść jej naprzeciw i korzystać z jej uroków, nie tylko podczas lekcji wychowania fizycznego. Jak można prowadzić lekcje na świeżym powietrzu? Jak połączyć przyjemne z pożytecznym i uatrakcyjnić dzieciom zajęcia?

Lekcje poza szkołą – nie tylko o naturze

Aby zorganizować lekcje na świeżym powietrzu, należy się do nich odpowiednio przygotować. Lekcje biologii czy geografii są wręcz idealne do tego, by wprowadzić do nich element praktyczny – obserwacja przyrody, wraz z odpowiednio przygotowanymi pomocami dydaktycznymi w postaci kart i przyrządów obserwacji, plansz czy schematów będzie stanowiła dodatkową wartość i idealnie zespoli się z tematyką zajęć. Nikogo nie trzeba przekonywać, że krótka wycieczka powinna być nawet standardem. Jednak także lekcje z przedmiotów humanistycznych warto organizować na świeżym powietrzu – wówczas również można idealnie oddać klimat omawianych tematów, a przede wszystkim – solidne dotlenienie, przyjemna aura i wyjątkowa atmosfera zajęć, zaowocują lepszym przyswajaniem wiedzy.

Gdzie zorganizować lekcje w plenerze?

W związku z ograniczeniem czasu lekcyjnego, nie należy planować lekcji na świeżym powietrzu w dużej odległości od szkoły. Na szczęście nawet nie trzeba daleko szukać! Idealnie bowiem sprawdzi się skrawek zieleni na terenie szkoły czy też jakikolwiek pobliski zielony skwer w okolicy. Dobrze, jeśli dojście do niego nie zabierze wiele czasu, ale jednocześnie żeby był on z dala od hałasu miasta, który mógłby zakłócać lekcje.

Jeśli zajęcia zajmują dwie godziny lekcyjne – dobrze wybrać się do parku miejskiego. Już podczas spaceru można porozmawiać z uczniami o temacie lekcji i rozpocząć ciekawą dyskusję.

Jak zaplanować lekcję na łonie natury?

Jeśli chodzi o wygodę – dostęp do miejsca z ławkami byłby luksusem, ale nie powinien być decydujący w organizowaniu zajęć na świeżym powietrzu. W ciepłych miesiącach w roku takie lekcje można zaplanować z wyprzedzeniem i zasugerować uczniom wygodny strój i ewentualnie poprosić o przyniesienie koców piknikowych, które umożliwią wygodne siedzenia na ziemi. Warto również wspomnieć o okularach przeciwsłonecznych, by mogli komfortowo czytać w słoneczny dzień.

Jakie lekcje można zorganizować na świeżym powietrzu?

W zasadzie nie ma żadnych ograniczeń – każde zajęcia można przeprowadzić na łonie natury, jeśli tylko zadba się o ich odpowiednią organizację. Takie warunki są idealne do omawiania szkolnych lektur czy analizy tekstów – świeże powietrze i odgłosy przyrody mogą pobudzać kreatywne myślenie i skłaniać do refleksji. Także zajęcia matematyki, szczególnie dla najmłodszych uczniów, można przeprowadzić na świeżym powietrzu. Jako narzędzia dydaktycznie idealnie sprawdzą się dary natury – szyszki, liście czy patyki.

Wszystkie przedmioty, na których nie jest wymagane wykorzystywanie specjalistycznego sprzętu, nadają się do tego, by przeprowadzić lekcje na świeżym powietrzu, choć nic nie stoi na przeszkodzi, żeby nawet bardziej – można powiedzieć – skomplikowane zajęcia uatrakcyjnić krótką wycieczką. Co więcej – pokazywanie dzieciom, że czasem warto się nieco wysilić, by osiągnąć jeszcze lepsze efekty i czerpać prawdziwą przyjemność nawet z obowiązków. Dla przykładu, zajęcia plastyczne w plenerze wymagają zabrania odpowiednich akcesoriów, za to malowanie natury na podstawie własnych obserwacji może być wyjątkowym doświadczeniem.

Warto się również zastanowić nad zmianą formuły niektórych lekcji i – jeśli to możliwe – zorganizować zajęcia typowo przyrodnicze, by zaciekawić dzieci i młodzież oraz otworzyć im oczy na otaczające je środowisko. Wówczas przydadzą się lornetki, lupy, aparaty fotograficzne, woreczki strunowe czy słoiczki. Podczas spaceru można znaleźć różne ciekawe okazy przyrodnicze, które w późniejszym czasie będzie można poznać bliżej na zajęciach, np. oglądając je pod mikroskopem czy wykorzystać podczas lekcji historii.

Dlaczego warto organizować lekcje na świeżym powietrzu?

Dzieci spędzają w szkole mnóstwo czasu. Niejednokrotnie wyrabiają również „nadgodziny” w domu, podczas odrabiania zadań czy przygotowywania się do lekcji. Dlatego chwile spędzone na świeżym powietrzu, w pozycji innej niż pochylenie nad biurkiem, są na wagę złota. Ponadto, zajęcia prowadzone w plenerze stanowią atrakcję – niby mówi się o tym samym, ale w jakże – można powiedzieć – świeży i odkrywczy sposób!

Lekcje, prowadzone z perspektywy koca czy ławki, gdzie każdy zajmuje taką samą pozycję, będą ciekawym doświadczeniem i dla uczniów, i dla nauczyciela. Takie zajęcia wydają się nieco skracać dystans – nauczyciel nie stoi przy tablicy i nie góruje nad klasą – a zarazem pokazywać, że można doskonale połączyć naukę z przyjemnością. Ukazuje również nieco inną stronę nauczyciela – tego, któremu zależy nie tylko na tym, by przekazać wiedzę, ale by robić to w atrakcyjny i miły dla dzieci sposób.